Tidak seorang pun antara imam-imam mazhab yang empat, ahli fekah yang mujtahid memperselisihkannya kecuali ada satu riwayat saja yang menerangkan iaitu Imam Darul Hijrah (Imam Malik bin Anas) yang menambah sehingga 30 raka'at.
Demikian pula dalam riwayat yang kedua dari Imam Malik yang berdasarkan pada amalam penduduk madinah bersumberkan dari nafi' yang berikut: "saya menjumpai umat Islam (Madinah) mengerjakan solat tarawih 39 raka'at bersama witirnya tiga raka'at."
Akan tetapi menurut riwayat yang masyhur daripada Imam Malik dan bahkan riwayat yang amshyur ini sesuai dengan pendapat jumhur ulama daripada kalangan Syafi'i, Hambali dan Hanafi mengatakan bahawa solat tarawih itu berjumlah 20 raka'at. oleh kerana itu, berdasarkan pada riwayat yang mashyur ini, maka telah menjadi kesepekatan antara imam-imam mazhab yang empat. semoga allah s.w.t. melindungi orang-orang mukmin daripada permusuhan yang membinasakan.
Dalil-dalil Para Mujtahidin
Para imam mujtahid menetapkan bahawa solat tarawih berjumlah 20 raka'at berdasarkan hadith riwayat Al-Baihaqi dan riwayat lain dengan sanad yang sorih lagi sohih daripada Saib bin Ziyad, yakni seorang sahabat yang terkenal. saib berkata: "pada zaman Umar Ibnu Al-Khattab r.a. umat islam mengerjakan solat tarawih dalam bulan ramadhan sebanyak 20 raka'at."
Mereka berhujah juga dengan hadith riwayat imam malik dalam kitab al-muwatta' dan riwayat Al-Baihaqi daripada Yazid bin Rauman. Yazid bin Rauman berkata: "pada zaman Umar Ibnu Al-Khattab r.a. orang ramai mengerjakan solat tarawih sebanyak 23 raka'at." yakni, 20 raka'at tarawih dan 3 raka'at witir.
mereka juga berhujah dengan hadith yang diriwayatkan daripada al-hasan yang mengatakan bahawa umar r.a. telah menghimpun orang ramai untuk mengerjakan solat di belakang Ubai bin Ka'ab sebagai imamnya dengan mengerjakan solat tarawih 20 raka'at. Ubai bin Kh'ab tidak membaca qunut bersama mereka kecuali pada malam separuh kedua daripada bulan ramadhan. apabila masuk separuh ketiga yang akhir daripada bulan ramadhan, Ubai bin Ka'ab menghilang, yakni dia mengerjakan solat di rumahnya sendiri, lalu jama'ah pun berkata: "Ubai telah lari."
Ibnu Qudamah menceritakan di dalam kitab Al-Mughni bahawa telah terjadi ijma atas bilangan solat tarawih iaitu 20 raka'at. dan diriwayatkan daripada Imam Malik bahawa bilangan raka'at tarawih itu 36 raka'at. dia berkata: "solat pada malam-malam bulan ramadhan adalah 20 raka'at. ia adalah sunnat muakkad dan orang yang mula-mula mengerjakannya adalah nabi muhammad s.a.w. adapun nama tarawih itu dinisbahkan kepada Umar Ibnu Al-Khattab r.a. ini kerana umar menghimpun umat islam untuk mengerjakan solat tarawih secara jemaah di belakang Ubai bin Ka'ab yang bertindak sebagai imam."
Telah diriwayatkan oleh para ahli hadith bahawa pada suatu malam dalam bulan Ramadhan, Umar Ibnu Al-Khattab keluar ke masjid, kebetulan ketika itu umat Islam solat di masjid sendiri-sendiri, lalu Umar berkata: "sebaiknya aku himpunkan mereka di bawah pimpinan seorang ahli qiraat." maka beliau pun mengumpulkan umat islam dan solat dibelakang Ubai bin Ka'ab. Kemudian pada malam berikutnya dia keluar lagi dan menyaksikan orang ramai mengerjakan solat di belakang imam. Maka berkatalah Umar Ibnu Al-Khattab: "sebaik-baik bida'ah adalah ini."
Seterusnya Ibnu Qudamah menjelaskan bahawa yang dipilih oleh Imam Ahmad bin Hanbal adalah 20 raka'at. Demikian juga 20 raka'at ini dipilih oleh Al-Thauri, Abu Hanifah dan Al-Syafi'i, sedangkan imam Malik memilih 36 raka'at dengan menyandarkan pada amalan penduduk Madinah dan bagi kami, sesungguhnya Umar Ibnu Al-Khattab ketika mengumpulkan orang ramai mengerjakan solat di belakang Ubai bin Ka'ab sebanyak 20 raka'at.
Imam Malik meriwayatkan dengan sanad dari Yazid bin Abdurrahman: "umat islam pada zaman Umar mengerjakan qiyamullail sebanyak 23 raka'at."
Diriwayatkan daripada Ali k.w. bahawa beliau telah menyuruh seseorang untuk menjadi imam tarawih pada bulan ramadhan dan mengerjakan 20 raka'at. ini adalah seperti ijma'. seterusnya Ibnu Qudamah berkata: "seandainya seluruh penduduk madinah mengerjakan 36 raka'at, nescaya bilangan raka'at yang dikerjakan oleh Umar Ibnu Al-Khattab dan telah diijma'kan oleh para sahabat yang lain ketika itu lebih utama untuk diikuti. kerana sesungguhnya penduduk Madinah mengerjakan bilangan raka'at sedemikian itu hanya kerana mereka ingin menyemai amalan penduduk Makkah bertawaf tujuh kali setiap selesai dua kali salam (empat raka'at). Oleh sebab itu penduduk Madinah menggantikan tujuh kali tawaf tadi dengan empat raka'at. namun demikian, apa yang telah ditetapkan oleh para sabahat Nabi Muhammad s.a.w.adalah lebih utama untuk diikuti."
Diriwayatjan juga Ali k.w. mengelilingi masjid-masjid pada bulan Ramadhan dengan membawa lampu sambil mengucapkan kata-kata yang bermaksud: "semoga Aallah s.w.t. menerangi kubur Umar sebagaimana dia telah menerangi masjid-masjid kami."
Berhubung dengan ayat-ayat yang dibaca dalam solat tarawih, Imam Ahmad berkata: "seseorang yang menjadi imam solat tarawih hendaklah membaca ayat-ayat yang dirasakan dapat meringankan makmumnya dan bukan yang memberat-beratkan mereka. jadi bacaan ayat-ayatnya adalah yang meringankan bagi makmumnya." Al-Qadhi berpendapat bahawa bacaan ayat suci Al-Quran itu sunnat khatam dalam satu bulan agar dapat didengar oleh semua jama'ah dan hendaknya jangan menambah daripada satu kali khatam itu kerana khuatir memberatkan kepada makmum yang solat di belakang.
Kami berpendapat bahawa yang masyhur dalam mazhab maliki adalah 20 raka'at berdasarkan bahawa inilah imam-imam mujtahid berijma' atas keutamaan mengerjakan 20 raka'at.
Syeikh Al-Dardir dalam kitabnya 'Aqrabul Masalik'ala Mazhab Al-Imam Malik' juzuk 1:552, beliau menulis: "bahawa solat tarawih itu 20 raka'at dilaksanakn selepas solat isyak dan salam setiap dua raka'at selain witir. di dalam tarawih itu disunnatkan dikerjakan di rumah jika masjid telah penuh dengan jama'ah yang mendirikan solat tarawih. akan tetapi jika masjid kosong daripada solat tarawih maka yang lebih utama adalah masjid dengan berjama'ah."
Begitu juga imam syafi'i dan imam abu hanifah berpendapat bahawa solat tarawih itu berjumlah 20 raka'at berdasarkan ijma para sahabat pada zaman khalifah umar al-faruq. imam ibnu abdil bar menerangkan: "sungguh benar adanya daripada ubai bin ka'ab bahawa beliau solat tarawih dengan 20 raka'at bersama umat islam tanpa ada perselisihan antara para sahabat."
Di dalam kitab 'Al-Mukhtasor' yang disusun oleh imam al-muzani disebutkan bahawa Imam Syafi'i berkata: aku melihat orang ramai di Madinah mengerjakan solat tarawih 39 raka'at tetapi yang lebih aku sukai adalah yang 20 raka'at kerana ia yang diriwayatkan daripada Umar. demikian juga di Makkah, umat islam mengerjakan solat tarawih 20 raka'at dan mengerjakan solat witir 3 raka'at."
Penjelasan Imam Al-Turmuzi di dalam kitab hadithnya yang bertajuk 'Sunan Al-Turmuzi'menerangkan : "majoriti ahli ilmu mengerjakan solat tarawih berdasarkan kepada riwayat daripada Umar, Ali dan sahabat-sahabat Nabi Muhammad s.a.w. yang lain, iaitu 20 raka'at. bilangan ini juga yang dipegangi oleh Imam Sufyan Al-Thauri, Ibnu Al-Mubarak dan Al-Syafi'i. Syafi'i berkata: "aku menjumpai umat islam dinegeri aku makkah mengerjakan solat tarawih 20 raka'at."
Ibnu Rusyd dalam kitab 'Bidayah Al-Mujtahid' berkata: "imam Malik dalam satu riwayat mengatakan imam Abu Hanifah, imam al-syafi'i dan imam ahmad memilih 20 raka'at selain witir." Imam Nawawi menerangkan: "mazhab kami menetapkan bahawa solat tarawih berjumlah 20 raka'at dengan sepuluh salam selain witir. ini terdiri daripada lima "tarwihat" (istirahat) dan satu tarawih terdiri daripada empat raka'at dengan terdiri dua salam."
Demikian juga dengan pendapat imam Abu Hanifah serta murid-muridnya, dan juga Imam Ahmad, Abu Daqud dan juga Qadhi 'Iyadh yang diambilnya daripada jumhul ulama. Imam Malik sendiri berkata: "solat tarawih terdiri daripada 9 tarwihat (istirahat) yang jumlahnya 36 raka'at selain witir."
Seterusnya Imam Nawawi berkata: "hujah mazhab kami berdasarkan keterangan yang diriwayatkan oleh Imam Al-Baihaqi dengan sanadnya yang sohih daripada Aal-Saib bin Yazid Al-Sahabi r.a., beliau berkata: 'umat Islam pada zaman Khalifah Umar Ibnu Al-Khattab mengerjakan solat tarawih 20 raka'at dalam bulan Ramadhan, sedangkan pada zaman khalifah Usman mereka mengerjakannya 200 (dua ratus) raka'at sehingga mereka bersandar pada tongkat-tongkat mereka kerana terlalu letihnya berdiri."
Yazid bin Rauman berkata: " umat islam pada zaman Khalifah Umar Ibnu Al-Khattab r.a. mengerjakan qiyam Ramadhan dengan solat 23 raka'at (tarawih dan witir)." (riwayat Imam Malik dalam 'al-muwatta')
Akan tetapi Al-Baihaqi mengatakan bahwa hadith tersebut di atas adalah musral, sebab Yazid bin Rauman tidak bertemu dengan Umar Ibnu Al-Khattab. Seterusnya Al-Baihaqi mengatakan bahawa dengan berpandukan kepada hadith-hadith yang diterangkan tadi, umat Islam mengerjakan solat tarawih 20 raka'at dan witir tiga raka'at. Al-Baihaqi meriwayatkan juga daripada Ali k.w. bahawa solat tarawih 20 raka'at.
Imam Ibnu Taimiyah menerangkan dalam kitab 'al-fatawa' : "benar bahawa Ubai bin Ka'ab mengerjakan solat pada bulan Ramadhan bersama umat Islam sebanyak 20 raka'at dan witir tiga raka'at. jadi para ulama berpendapat bahawa yang demikian itu ditengah-tengah para sahabat muhajirin dan para sahabat Ansar dan tidak ada seorang pun yang mengingkarinya (menentangnya)."
Di dalam kitab "majmu'ah al-fatawa al-najdiyah' disebut bahawa Sheikh Abdullah bin Abdul Wahhab memberikan jawapan tentang bilangan raka'at tarawih: "bahawa Umar r.a. ketika mengumpulkan umat islam yang diimamkan oleh Ubai bin Ka'ab, bilangan raka'atnya adalah 20 raka'at."
Demikianlah keterangan-keterangan daripada para ulama pimpinan Islam sama ada daripada golongan salaf maupun khalaf yang tidak dapat diragukan lagi kebenarannya. jelaslah bahawa solat tarawih itu 20 raka'at yang dikerjakan oleh umat Islam sekarang ini adalah amalan yang benar, yang tidak dapat disangkal lagi.
Perlu diketahui bahawa 20 raka'at inilah yang dikuatkan oleh amalan para sabahatradiallahu'anhum dan diijmakan oleh imam-imam mujtadij iaitu imam mazhab yang empat. mereka semua adalah lambang hidayah dan merupakan pancaran ilmu setiap masa dan setiap zaman. bilangan 20 rakat'at inilah yang telah diperintahkan oleh Umar Al-Faruq r.a. yang mana allah s.w.t. telah menjadikan kebenaran pada lisan dan di dalam hatinya sebagaimana yang diterangkan didalam hadith-hadith yang sohih.
Ikutan kita dua masjid yang mulia. Ikutan kita kaum muslimin ialah dua buah masjid yang mulia. yang pertama Masjidil Haram (di Makkah) yang telah dijadikan sebagai qiblat bagi masjid-masjid umat Islam, sama ada yang di timur atau di barat. dalam hal ini Allah s.w.t. telah berfirman yang bermaksud: "sesungguhnya rumah yang mula-mula dibangun untuk (tempat beribadah) bagi manusia, ialah Baitullah di Bakkah (Makkah) yang diberkati dan menjadi petunjuk bagi semua manusia." (Surah Ali Imran:96)
Yang kedua ialah Masjid Nabawi (di Madinnah) yang didirikan atas dasar takwa dan allah s.w.t. telah memuji penghuninya sebagaimana firman Allah s.w.t. dalam Al-Quran yang bermaksud: "sesungguhnya masjid yang didirikan atas dasar takwa, sejak hari pertama adalah lebih patut kamu mengerjakan solat di dalamnya. Di dalamnya ada orang-orang yang membersihkan diri dan Allah menyukai orang-orang yang suci." (Surah Al-Taubah: 108)
Sumber: http://tanbihul_ghafilin.tripod.com/solattarawih.htm melalui sumber: Amalan Penting Dalam Islam, Siri Bimbingan Mukmin (Safwan Fathy, Haji Suhaimee Yassin & Mohammad Zain)
No comments:
Post a Comment